Wetenschap & Technologie op de basisschool

Blog

Nog vier jaar te gaan: dan moeten alle basisscholen Wetenschap & Technologie in hun lesprogramma opgenomen hebben. Veel scholen hebben hun eerste stappen al gezet, andere kijken nog licht verwilderd rond. Het wemelt op internet van mooie plannen en programma’s om aan de slag te gaan, vaak ook onder de paraplu van 21st Century Skills.

Waar te beginnen?
Dynamic Activities sprak met Hein van den Bemt, projectleider van het Expertisecentrum Wetenschap & Technologie Zuid-Holland (www.ewtzh.nl), dat opereert in opdracht van alle schoolbesturen Primair Onderwijs in Zuid-Holland. Het expertisecentrum ondersteunt scholen en leerkrachten bij de introductie van Wetenschap en Technologie (W&T) op hun school. Met projectsubsidies, kennisdeling en trainingen. ‘De bedoeling is dat leerkrachten hun leerlingen prikkelen om te gaan ontdekken en onderzoeken. Creatief te denken en handelen. Het draait bij W&T om het cultiveren van een nieuwsgierige houding.’

Het begint met ontdekken.
‘Als je niet ontdekt, dan kan je ook niet onderzoeken. Kinderen doen dat van nature. Als een peuter met zijn driewieler door een plas rijdt, dan ontdekt hij ‘als ik harder rij, dan spat het water hoger’ en ‘als ik middenin de plas stop, dan worden mijn schoenen nat’. Ouders roepen: niet door de plassen! Ik zeg: juist wel door de plassen!’

‘Het is belangrijk om de juiste vragen te stellen aan opgroeiende kinderen. Door de leerkracht, maar ook door de ouders. Je kunt vragen ‘welke kleur heeft de lucht?’, maar ook: ‘hoe komt het dat de lucht blauw is?’. Bij het eerste soort vragen wil je horen wat ze eigenlijk al weten, de tweede vraag zet aan tot denken. Daar gaat het om.’

‘Leerkrachten en opvoeders moet dóórvragen in plaats van zeggen dat het antwoord goed of fout is. W&T is in die zin niet zozeer een vak, maar een attitude. Het ontdekkend en onderzoekend leren (O&O) wat daarbij hoort, is toepasbaar op alle gebieden, ook op taal en rekenen.’

Hoe kunnen scholen een start maken met W&T?
‘Het is belangrijk dat je als school aanhaakt bij je eigen expertise. Anders loop je het risico dat je een project inkoopt en er na afloop geen effect is. Je kunt wel materiaal bestellen via websites, maar de grote vraag is: wat ga je structureel met W&T doen? Hoe borg je het? Hoe verloopt de intervisie? Het moet steeds sàmen met de leerkrachten, in hun klas moet het gebeuren. Zij zijn de belangrijkste schakel. Naast visieontwikkeling van de schoolleiding, is het daarom van belang dat leerkrachten trainingen volgen.’

‘Dat gaat niet om het aanleren van een trucje, maar om didactiek die breed inzetbaar is. Traditioneel onderwijs draait om kennisoverdracht, waarbij de leerkracht bepaalt wat de leerlingen moeten weten. In de nieuwe didactiek is de nieuwsgierigheid en verwondering van leerlingen veel meer sturend.’

Wat is de gouden tip voor scholen die opzien tegen de start?
‘Durf te beginnen, durf op je plaat te gaan, wees zelf ook een lerende organisatie. De faalangst die leerkrachten nogal eens hebben, hangt samen met het beeld wat ze hebben van Wetenschap en Technologie. Dat klopt helemaal niet. Als ik kinderen bezig zie met een autootje sneller van een helling te laten rijden, straalt het enthousiasme van ze af. De leerkrachten moeten ook enthousiast zijn over dat soort experimenten en het lef hebben om op het proces te letten, in plaats van alleen op de resultaten. Dan volgt de rest van zelf.’

Zet vandaag de eerste stap!
Staat u ook op de drempel om Wetenschap & Technologie uw school binnen te halen? Dynamic Activities treedt graag op als begeleider bij de introductie en implementatie. Wij kunnen uw subsidieaanvraag bij EWT-TH stroomlijnen, uw leerkrachten trainen en coachen en complete leerlijnen verzorgen. Neem contact op met een van onze adviseurs: 010 8489619 of info@dynamicactivities.nl