‘Ik zou niet zonder dagprogrammering willen draaien’

‘Ik zou niet zonder dagprogrammering willen draaien’, stelt Ralf van Iperenburg, directeur van de Oranjeschool in Rotterdam. ‘Het geeft ruimte en diepgang in het aanbod.’ Hij ziet dus duidelijk de meerwaarde van deze verlengde leertijd. Hoe geeft zijn school daar invulling aan en wat is zijn ervaring?

Dagprogrammering in Children’s zone

De Oranjeschool ligt in de Rotterdamse wijk Bloemhof: een van de vijf focuswijken van de stad die de gemeente heeft aangewezen als Children’s Zone. Om de kansen van kinderen te vergroten, boden de basisscholen binnen deze zone in eerste instantie wekelijks zes uur extra leertijd. In 2019 is dat opgehoogd naar tien uur per week. Deze verlengde leertijd of dagprogrammering moet ervoor zorgen dat alle kinderen een goede en brede basis krijgen om straks een stabiele toekomst op te bouwen.

Multicultureel team heeft voorbeeldfunctie

‘Onze school is multicultureel’, vertelt Ralf. ‘Dat zie je niet alleen aan de leerlingpopulatie, maar ook aan ons team. Dat team heeft een echte voorbeeldfunctie merk ik. Het spreekt kinderen aan. De adjunct-directrice heeft bijvoorbeeld een Marokkaanse achtergrond: het is goed dat leerlingen zien dat zo’n functie ook voor hen bereikbaar is.
‘De sfeer hier op school is positief, prettig en veilig. Rustig ook: daar hechten we veel waarde aan. Want alleen als er rust is, komen kinderen echt tot leren. We zetten in op goed gedrag en zijn op alle fronten duidelijk in wat we van ze verwachten.’

Invulling geven aan extra leertijd

‘Toen in 2019 duidelijk werd dat de dagprogrammering werd uitgebreid, hebben we gekeken hoe we invulling konden geven aan de in totaal vierhonderd uur verlengde leertijd per jaar. Wij kiezen ervoor onze eigen leerkrachten iets meer taal- en rekenlessen te laten verzorgen. Zo’n tachtig uur op jaarbasis. De rest van de uren besteden we volledig uit aan Dynamic Activities. Hun coördinator organiseert de lessen en stuurt de vakdocenten aan. Aan het begin van het schooljaar kijken we samen wat wij als school willen en daar geven zij vervolgens invulling aan. Dat werkt prettig. Het is fijn als er iemand meedenkt en heel bewust de kwaliteit bewaakt en verbetert. En zij hebben natuurlijk een netwerk. Ik kan niet zomaar geschikte vakleerkrachten vinden. Het is fijn om te weten dat het goed draait en doordraait.’

Dagprogrammering: wat werkt?

‘Je kunt niet zomaar zeggen dat iets werkt binnen de verlengde leertijd’, vindt Ralf. ‘Wat bij de ene school een succes is, slaat bij een andere school niet aan. Het is vooral een kwestie van steeds blijven verbeteren. Wij bieden de dagprogrammering nu elke dag aan, aansluitend op de reguliere lestijden. Vorig jaar hadden we daarnaast lessen ingepland op zaterdagochtend, maar daar was bij ons onvoldoende animo voor. En de woensdagmiddag loopt bijvoorbeeld weer wel.’
Ook qua invulling van het lesprogramma heeft de Oranjeschool al het nodige geprobeerd. ‘Vroeger waren de lessen heel strak ingepland’, herinnert Ralf zich. ‘Die klas had op dat moment dat vak. Daarna hebben we leerlingen een tijdje volledige keuzevrijheid gegeven. Ze moesten wel deelnemen aan de leertijdverlenging, maar mochten zelf kiezen welke vakken ze volgden. Inmiddels bewandelen we de gulden middenweg. Een aantal vakken is verplicht. Zo volgen bovenbouwleerlingen bijvoorbeeld verplicht Engels, typeles en huiswerkbegeleiding. Daarnaast mogen ze zelf kiezen uit een allerlei activiteiten. Dans, programmeren, fotografie, burgerschap: het aanbod is heel breed en wijzigt iedere tien weken. Zo maken ze met veel verschillende disciplines kennis. Deze aanpak bevalt zowel ons, als de ouders en de leerlingen.’

Verlengde leertijd geeft ruimte en diepgang in het aanbod

‘Een normale schooldag is heel druk. We hebben te maken met een populatie die veel taalonderwijs nodig heeft. De verlengde leertijd zorgt ervoor dat we voldoende ruimte hebben voor basislessen zoals taal, rekenen en lezen en tegelijkertijd de breedte en diepte in kunnen gaan met ons aanbod. Zo komen leerlingen toch ook aan leuke dingen toe. Aan drama of handenarbeid.
‘Leerlingen hebben in de dagprogrammering de tijd om zich dingen aan te leren. Om zich te ontwikkelen. Ze worden begeleid en krijgen de kans hun huiswerk te maken. Het lijkt zo vanzelfsprekend dat ze dat thuis doen, maar als je met je ouders en meerdere broertjes en zusjes in een tweekamerappartement woont, lukt dat soms niet. Voor onze leerkrachten is het fijn om de zekerheid te hebben dat het huiswerk af is en bovendien worden de kinderen zo echt voorbereid op het vervolgonderwijs.’

Fijn, maar ook vermoeiend

‘Kinderen reageren wisselend op die extra tijd op school. Aan de ene kant zijn ze blij, omdat ze vragen kunnen stellen en het ze echt lukt hun schoolwerk af te maken. Ze vinden het ook fijn dat ze zelf vakken kunnen kiezen en zoveel keuzemogelijkheden hebben. Aan de andere kant is het toch zwaar: het zijn lange dagen. Al met al is het bijna een fulltime werkweek. Dat is vermoeiend. De zomerschool daarentegen vinden ze allemaal superfijn. Dit zijn kinderen die anders vaak zes weken thuis zitten en zich vervelen. Hier doen we allemaal leerzame en leuke dingen.’

Lees Ralfs ervaring met de zomerschool

Ik zou niet zonder dagprogrammering willen

‘De dagprogrammering is een extra belasting voor de school en leerkrachten. Als ik het vergelijk met de school waar ik hiervoor werkte, zorgt het wel voor extra dynamiek: dat vraagt wat van een school. Maar de meerwaarde weegt er zeker tegenop. Ik zou niet zonder dagprogrammering willen draaien. Dat zegt genoeg!
‘We zijn met z’n allen hard op weg om er een succes van te maken. We zijn nu veel verder dan anderhalf jaar geleden. Samen met Dynamic Activities zijn we echt aan het doorontwikkelen. Door samen te reflecteren en bewust de kwaliteit naar een hoger plan te tillen, worden we steeds beter.’

Meer weten of ook een zomerschool regelen? Neem nu contact op!