Nieuws

Zomerschool anderstalige nieuwkomers

25 augustus 2022

In de eerste twee weken van de schoolvakantie organiseerden de gemeente Nissewaard en Dynamic Activities een zomerschool voor anderstalige nieuwkomers, waarbij verschillende groepen kinderen en jongeren tussen de vier en bijna achttien jaar van de partij waren. Het ging hierbij om leerlingen die maximaal twee jaar in Nederland zijn. In Taalschool de Kameleon in Spijkenisse gingen zij aan de slag met taal en rekenen, maar was er ook volop ruimte voor creatieve en sportieve activiteiten én waterpret.

Drie diverse groepen

“Deze vakantieschool was eigenlijk onder te verdelen in drie groepen”, vertelt Natasa Todorovic, die vanuit Dynamic Activities verantwoordelijk was voor de coördinatie. “Een groep basisschoolkinderen, die al les krijgt binnen de Taalschool de Kameleon, een groep leerlingen van de middelbare school die in de Internationale Schakelklas (ISK) Nissewaard zit en een groep Oekraïense leerlingen, die werd verdeeld over de Taalschool en de Schakelklas. In totaal namen er ongeveer zeventig kinderen deel.”

Focus op taal en rekenen

Al deze leerlingen kwamen in de afgelopen zomervakantie tien dagen naar school en volgden daar een intensief programma. Natasa: “Het was ons doel om extra aandacht te besteden aan taalvaardigheid, rekenen en het sociale aspect. Om dat te realiseren ontwikkelden enthousiaste en professionele leerkrachten van Dynamic Activities lesprogramma’s voor de verschillende groepen.
“’s Ochtends lag de focus echt op taal en rekenen en ’s middags was er tijd voor sportieve en creatieve activiteiten. Door daar elementen van taal en rekenen in te verwerken, slepen de kinderen het geleerde indirect en ongemerkt nog een keer in.”

Lesgeven aan anderstaligen

Maar hoe doe je dat: lesgeven aan kinderen die de taal soms helemaal nog niet beheersen? Natasa: “We hanteren een speciale didactische werkwijze, die hierop is gericht. Daarbij visualiseren we heel veel. Als we het bijvoorbeeld over bestek hadden, lieten we een mes, lepel en vork zien. Hadden we de voorwerpen niet bij de hand, dan lieten we er een foto of video van zien. Leerlingen labelen een woord zo direct aan een voorwerp.
“Verder is het belangrijk dat de leerkracht rustig praat en dat we heel veel herhalen. En natuurlijk gebruikten de leerlingen of wij Google Translate wel eens.” Lachend: “Maar dat kan heel foute vertalingen opleveren. Door dan te kijken wat voor een afbeeldingen je krijgt, kom je weer een stap verder. En soms tolkten de kinderen ook voor elkaar.”

Een-op-een aandacht

“Tijdens de lessen was het heel belangrijk om continu te kijken wat de kinderen al beheersten en wat ze nog nodig hadden. Van tevoren hadden we de oudere leerlingen ook gevraagd wat zij tijdens deze vakantieschool wilden leren. Daar focusten we ons echt op. Omdat er maximaal achttien leerlingen in een groep zaten, kon dat: er was veel een-op-een aandacht. Soms kwamen leerlingen met vragen naar ons toe, maar ook tussen de instructie en het moment dat ze zelf aan de slag moesten, was er altijd ruimte om eventuele extra uitleg te geven aan individuele leerlingen als zij iets niet helemaal begrepen.
“Je moet tijdens de vakantieschool flexibel en realistisch zijn. Het was in die periode bijna veertig graden: daar dien je wel rekening mee te houden. Leren én genieten: daar draait het bij ons altijd om. We hebben de leerlingen daarom bijvoorbeeld buiten teambuilingspelletjes met water te laten doen, zodat ze wat konden afkoelen en op een leuke manier sociale contacten legden. Zo hebben we er samen met de leerkrachten en leerlingen echt een feestje van gemaakt.”

Spelenderwijs leren

Natuurlijk moest er ook echt worden gewerkt. Zoals al werd aangegeven, was er ’s ochtends volop aandacht voor rekenen en taal. “We willen daarbij dat leerlingen echt succeservaringen opdoen”, vertelt Natasa. “Door ze de materie spelenderwijs en op een creatieve manier aan te bieden, lukt dat zeker. Bij begrijpend lezen kan je leerlingen vragen om te vertellen wat ze hebben gelezen of om het op te schrijven, maar ze kunnen er ook een tekening van maken. Daaruit blijkt al heel snel of ze de tekst hebben begrepen. En bij de oudere kinderen lieten we bijvoorbeeld een rebus op het bord zien, die ze dan zo snel mogelijk moesten oplossen. Zo maak je het echt leuk voor ze.
“Dat plezier, dat is essentieel. Om die reden mochten de ISK-leerlingen ook allemaal twee boeken uitzoeken: één voor het ‘serieuze’ leeswerk en één stripboek, infoboek of een boek in het Engels of Arabisch. We wilden dat ze weer plezier kregen in het lezen en dat ze leesmeters maakten. De leerlingen leken blij met de optie om één ‘leuk’ en één ‘minder leuk’ boek te mogen kiezen. Zo vergrootten we hun leesplezier en dat is wat we uiteindelijk willen: dat ze er plezier in hebben en überhaupt lezen.”

Koken, taal en rekenen

’s Middags was het tijd om allerlei dingen te ondernemen. De leerlingen kookten bijvoorbeeld. Ze mochten zelf een recept uit hun eigen land inbrengen. De ISK-leerlingen hebben de ingrediënten zelf opgezocht en opgeschreven. Zo werden zij de chef. Natasa: “Bij zoiets als koken zijn heel veel elementen geïntegreerd. Leerlingen zijn bezig met lezen, taal, woordenschat en rekenen. Tegelijkertijd vinden ze het echt leuk om die gerechten te bereiden. Ze namen zelfs dadels en bulgur uit Syrië mee vanuit huis, zodat ze hun eigen gerecht konden klaarmaken. Een jongen vroeg of hij van de overgebleven ingrediënten voor de hele klas tabouleh mocht koken. En een meisje vroeg of zij met de rest van de klas dadels-kokosballetjes mocht maken. Het was echt een succes!”

Dansen

Maar er was meer: knutselen, techniek, muziek en sport & spel bijvoorbeeld. En de oudere leerlingen maakten zelf bloempotten van klei, die ze daarna beschilderen en vulden met potgrond en zaadjes. Die potten mochten ze na afloop mee naar huis nemen. “We hebben ook met z’n allen gedanst, waarbij de kinderen zelf ook nummers mochten uitkiezen. Er kwam dus opeens muziek uit Syrië, Afghanistan, Oekraïne en Marokko voorbij. Superleuk! Voor de leerlingen was dat een feest van herkenning.”

Enorme betrokkenheid

“Ondanks de enorme hitte, was er een enorme betrokkenheid bij de leerlingen,” ervaarde Natasa, “ze wilden echt leren. We zijn zo dankbaar dat we dit voor ze hebben mogen en kunnen doen. Het waren zulke lieve, behulpzame en gezellige leerlingen. Wij hebben er van genoten en zij ook!”

Meer weten?

Wil je meer weten over de mogelijkheden van een vakantieschool voor anderstalige nieuwkomers? Neem dan contact met ons op. We denken graag met je mee!